گورونگوسا:سرزمین شیرها

نویسنده: پویا جفاکش

در دهه های 1960 و 1970 پارک ملی گورونگوسا در موزامبیک دوران طلایی خود را سپری میکرد.انبوهی از حیوانات علفخوار چون بوفالو،گاووحشی یالدار، گوراسب(از جمله نوعی کمیاب از آن) و آنتلوپ در این دشتها میچریدند و چیزی در حدود 200شیر هم وجود داشتند که این چرندگان را میخوردند.از این رو این پارک، "سرزمین شیرها" خوانده میشد.اما در جریان جنگ داخلی بزرگ موزامبیک که آغاز آن در 1977 بود بخش اعظم حیات وحش این پارک توسط مردم بومی درمانده شکار شدند و دشت از حیوانات بزرگ تقریبا خالی شد.

امروزه پارک مجددا احیا شده است.برخی از حیوانات بزرگ -از جمله فیلها و شیرها- بازگشته و یا بازگردانده شده اند و اعقاب همان مردم بومی با خلوص نیت برای حفظ حیوانات تلاش میکنند.اما شگفتی واقعی، بقای خود علفزار است.تصور میشد با از بین رفتن گیاهخواران بزرگ، حجم گیاهان افزایش یافته و در جریان آتش سوزی های فصلی، اکوسیستم کاملا نابود شود اما در کمال تعجب، علفزار خودش را کوتاه کرد و آتش سوزی ها ابعاد وسیع نیافتند.چطور این اتفاق افتاد؟

حقیقت این است که با از بین رفتن جمعیت علفخواران بزرگ، رقبای کوچک آنها یعنی ملخها افزایش یافتند و علفزار را هرس کردند.ازجمله ی آنها نوعی ملخ بود که قهرمان بقا در محیط های آتشین است و به ملخ آتش شهرت دارد.به جای شیرها و پلنگها هم عنکبوتها و آخوندکها ظاهر شدند و جمعیت ملخها را کنترل کردند.معروف است که شما هرکجا پا بگذارید در سه فوتی شما یک عنکبوت قرار دارد.این فاصله برای گورونگوسا دو فوت است.

داستان گورونگوسا داستان اهمیت موجودات کوچکی است که معمولا آنها را نادیده میگیریم.قطعا هیچکس نمیتواند افریقای بدون شیر را تجسم کند اما گاهی حشره ی کوچکی که زیر پاهای شیر و دیگر حیوانات بزرگ جولان میدهد میتواند نقشی همانقدر مهم در طبیعت بازی کند.