زانا: زن یتی؟!

نویسنده: پویا جفاکش

اخیرا پروفسور برایان سایکس استاد دانشگاه اکسفورد انگلستان پرونده ی زانا زن عجیب الخلقه ی قرن 19 روسیه را مجددا باز کرده است.زانا با 1.8 متر قد و بدنی پوشیده از مو زنی وحشی بود که توسط تعدادی از تجار محلی در ابخازیای قفقاز دستگیر شد.قیافه ی عجیبش برای اثبات درستی نظریه ی داروین مورد توجه بود البته بومیان انجا او را یک الماستی یا انسان وحشی میدانستند و از اینرو برخی از غربیها از او به زن یتی یا زن پاگنده یاد میکنند اما فرزندان او ظاهری چون انسانهای معمولی داشتند.تحقیقات سایکس بر دی ان ای به جا مانده از فرزندان زانا (منتشرشده در دیلی میل) نشان داده که ژنوم او کاملا انسانی و صددرصد مشابه ژنوم انسانهای ساکن در افریقای جنوب صحرا است.سایکس حدس میزند زانا برده ای بوده که توسط تجار عثمانی از افریقا به روسیه برده شده است.

همگان با نظر سایکس موافق نیستند.ولی درستی افریقایی بودن ژنتیک زانا را تایید و انرا به تعلق او به بازماندگان اخرین جامعه از زیرگونه ای ناشناخته از انسان که از افریقا نشئت گرفته و در پیدایش انسان امروزی (هوموساپینس ساپینس) سهم ژنتیکی داشته است استنباط میکنند.مثلا جرج هنسیک معتقد است که ظاهر زانا به دو جمجمه ی ماقبل تاریخ یافتشده در استرالیا شبیه است.

اگر نظر اخیر درست باشد تحقیقات بیشتر درباره ی زانا به بعضی از سوالهای ایجادشده درباره ی پیدایش نژادها پاسخ خواهد داد.توضیح این که به عقیده ی دانشمندان انسان هوموساپینس از انسان هوموارکتوس معروف به "انسان پکن" پدید امده ویژگیهای مغولی نخستین نژاد بشر امروزی یعنی نژاد خویی_سان یادگار هوموارکتوس است.هوموارکتوس اصالتا افریقایی است ولی بیشتر در شرق اسیا در منطقه ی بین شمال چین تا اندونزی نشو و نما یافته و در این منطقه سپستر با هوموساپینسهای مهاجر از افریقا ترکیب شده است.ابروهای استخوانی برخی از مردم منطقه ی مالایا نشان ویژه ی انسان پکن است. مسئله این است که هوموساپینس ها برای کوچیدن به استرالیا از این منطقه گذشته اند ولی ویژگیهای نژادی ابوریجینی ها (بومیان استرالیا) با دو نژاد پیشین تا حدودی متفاوت است.معمولا این تفاوت را نتیجه ی ترکیب هوموساپینس با انسان دنیسوا میخوانند نوعی از بشر که احتمالا از ترکیب هوموارکتوس با نئاندرتالها پدید امده است.با این حال دینوسوا که در قزاقستان کشف شده در نواحی شمالیتر بوده و احتمالا در ژنتیک تمام انسانهای اوراسیایی یافت میشود پس باید نژادهای دیگری هم باشند که در نواحی مجاور استرالیا نبوده اند و سبب متفاوت شدن نژادهای اوراسیایی با ابوریجینیها شده اند.ایا زانا میتواند بخشی از پاسخ این معما باشد؟

تصاویر مختلفی که از پاگنده یا انسان وحشی کشیده شده اند.

تصویر جلد یکی از کتابهایی که درباره ی انسان وحشی نگاشته شده است

زانا

عکسهای زانا به همراه دختر و پسرش

نژاد خویی سان

هوموارکتوس یا انسان پکن

انسان پکن به عقیده ی باستانشناسان انسان تنبلی بود و در استقبال از ابزارسازی به انسانهای دیگر روی خوش نشان میداد و همین سبب ناپدیدشدن تدریجی خصوصیات فیزیکی او در نوع بشر شد.